اهمیت برنامه های پروفیلاکسی هنگام تک بیولوژیک (3) – توسعه برنامه واکسیناسیون

                                   

همان طور که در مقدمه این بخش اشاره شد، واکسیناسیون برای بسیاری از سموم بیولوژیک برخلاف عوامل شیمیایی نیاز به تجهیزات پیشرفته تری دارد. زیرا سموم به شدت ایمونوژنیک هستند. به عبارت دیگر قراردادن بدن انسان در معرض مقادیر کم عامل با سم غیرفعال شده در بدن باعث تولید پادتن هایی می شود که از فرد در برابر تماس بعدی با سم واقعی محافظت می کنند.


                                   


ایمن سازی به روش فوق به آگاهی از تهدید، در دسترس بودن واکسن و زمان نیاز دارد ( زمان مورد نیاز برای آنکه پادتنهای حفاظتی خاص خود را در برابر یک سم یا میکروارگانیسم ساخته شود). این زمان از حداقل چهار تا شش هفته تا  دوازده تا پانزده هفته و حتی بیشتر متغییر است. برخی از واکسن هایی که امروزه مورد استفاده قرار میگیرند نیاز به چندین دوره تزریق با فاصله زمانی یک تا چند هفته دارند. این امر مصرف واکسنها را در برابر عوامل جدید که بعضا از طریق دستکاری ژنتیکی تهیه می شوند محدود می سازد. بروز ناگهانی یک تهدید و نبودن فرصت کافی برای محدودیت در زمانهای که درمان سریع ضرورت دارد، نمود پیدا می کند. با این حال به دلیل اهمیت و ارجحیت پیشگیری نسبت به درمان همچنان فعالیت های تحقیقاتی گسترده ای برای تولید واکسن های اثربخش تر و سریع العمل تر در دست انجام است.


                           


در کشورهای توسعه یافته واکسن های مخصوص عوامل بیولوژیک ساخته و در حد مصرف اورژانسدر دسترس مراکز نظامی قرار می گیرد. حتی در بعضی از عملیات ها که نیروهای آنها شرکت کرده اند نسبت به بعضی از عوامل بیولوژیک واکسینه شده اند. برای مثال نیروهای نظامی آمریکا در جنگ خلیج فارس بر علیه سیاه زخم و آبله واکسینه شده بودند. این دولت ها چنین واکسن هایی را در اختیار هر کشوری قرار نمی دهند و برای خرید آنها محدودیت های زیادی وضع کرده اند. کشور ما که در بسیاری از  موارد تحریم است و در تهیه بسیاری از تجهیزات با مشکل مواجه است باید برای تهیه واکسن های مورد نیاز خود برنامه ها و پروژ] های واکسن سازی را در مراکز تحقیقاتی سراسر کشور مورد حمایت قرار دهد و آنها را با توجه به نابع و استعدادهای داخلی تهیه نماید. هر چند این کار نیازمند برنامه ریزی دقیق و زمان است اما باید هرچه سریع تر این کار را شروع نمود تا در این زمینه همانند سایر موارد به خود کفایی و خوداتکایی برسیم.