'هپاتیت' از کشندهترین بیماریها در افغانستان
۲۸ ژوئیه به عنوان روز جهانی هپاتیت نامگذاری شده و همه ساله برای جلوگیری، مداوا و افزایش آگاهی در مورد هپاتیت، از این روز بزرگداشت میشود.
این روز مصادف است با تولد دکتر «باروخ ساموئل بلومبرگ» برنده جایزه نوبل پزشکی که ویروس هپاتیت B را شناسایی و واکسن آن را تولید کرد.
هپاتیت بیماری که مردم آن را بیشتر به نام زردی یا یرقان میشناسند، یکی از مرگبارترین بیماریهایی است که مردم در مورد آن کمتر آگاهی دارند.
از این بیماری به عنوان "کشنده خاموش" هم یاد میشود. چون در مواردی هیچ نشانهای از آن ظاهر نمیشود تا زمانی که کاملا به بیمار آسیب برساند.
هپاتیت یا التهاب کبد به پنج نوع A، B، C، D و E تقسیم میشود. نوع 'بی' و 'سی' آن به نام زردی سیاه نیز شناخته میشود. این دو نوع هپاتیت سبب سرطان کبد و سیروز کبدی نیز میشوند.
آمار دقیق از شمار مبتلایان به این بیماری در افغانستان وجود ندارد اما پزشکان میگویند شمار مبتلایان به آن در حال افزایش است.
هپاتیت در افغانستان
شاه ولی معروفی، رئیس بیماری های واگیردار در وزارت صحت عامه/بهداشت افغانستان میگوید که بیش از ۶۵ هزار بیمار مبتلا به انواع هپاتیت در سه سال گذشته در افغانستان ثبت شده است.
به گفته وی، این آمار تنها از بیمارانی است که به مراکز صحی دولتی مراجعه کردهاند.
او میگوید که آمار حقیقی مبتلایان به این بیماری با درنظر داشت مراجعه بیماران به شفاخانهها/بیمارستانهای خصوصی و یا بیمارانی که اصلا به مراکز صحی مراجعه نمیکنند، بسیار بیشتر از این است.
آقای معروفی میگوید که این ریاست رهنمودی را ترتیب کرده که بر اساس آن بیماری هپاتیت شامل لیست بیماری های کشنده یا کلیدی در افغانستان شود.
به اساس معلومات وی، تاکنون این بیماری شامل این لیست نبوده و به این دلیل نیز آمار دقیق از میزان مبتلایان و تلفات آن در این کشور وجود ندارد.
گفته میشود که هپاتیت نوع A و E به طور معمول با مصرف غذا و آب آلوده منتقل میشوند و عامل انتقال هپاتیت B، C ،E تماس با خون یا ترشحات آلوده است.
دکتر صفی احمد امیری متخصص بیماریهای میکروبی در افغانستان میگوید که منبع ویروس بیماری هپاتیت در افغانستان اکثرا بیماران هستند.
به گفته او، هپاتیت 'بی' و 'سی' که مزمنترین اشکال هپاتیت هستند، از طریق سوزن، وسایل جراحی، خالکوبی و روابط جنسی انتقال مییابد.
کسالت، استفراغ، تب و تهوع نشانههایی از بیماری التهاب کبد یا هپاتیت است.
آقای امیری میگوید که ۹۵ درصد افراد مصاب به هپاتیت 'بی' و ۲۰ درصد افراد مصاب به هپاتیت 'سی' در نتیجه تداوی بهبود پیدا میکنند اما متباقی وارد صفحه مزمن این بیماری میشوند.
آقای امیری گفت: "در صفحه مزمن مریضی باید از داروهای ضد ویروس استفاده شود، اگرنه کبد از بین میرود و به کتلهای تبدیل میشود که به حیات نورمال مطابقت نمیکند. سپس بیماری سبب خونریزی ها و حتی کما میشود و در مواردی کلیه های بیمار را نیز از بین میبرد."
او میگوید که شمار مبتلایان به این بیماری هر ساله در افغانستان افزایش مییابد و دلیل عمده آن نداشتن آگاهی کافی از چگونگی پیشگیری از آن است.
آیا هپاتیت در افغانستان قابل درمان است؟
برای جلوگیری از ابتلا به بیماری هپاتیت میتوان از واکسن و رعایت بعضی تدابیر پیشگیرانه استفاده کرد.
اکنون در افغانستان واکسن هپاتیت 'بی' موجود است که برای کودکان زیر پنج سال به صورت رایگان از سوی وزارت بهداشت تطبیق میشود و برای بزرگسالان در صورت درخواست خودشان تطبیق میشود.
اما برای بیماری هپاتیت 'سی' تا کنون در جهان نیز واکسنی کشف نشده است.
دکتر امیری میگوید که برای پیشگیری از مصاب شدن به بیماری هپاتیت 'بی' و 'سی' باید از مسواک، ناخن گیر، شانه و لوازم آرایشی فرد بیمار استفاده نکرد و همچنان از برقراری رابطه جنسی با او دوری کرد.
به گفته وی، انواع دیگر هپاتیت خطرناک نیستند و در اکثریت موارد بدون تداوی طبی، مداوا میشوند.
تداوی بیماری هپاتیت از طریق دارو انجام میشود. دکتر امیری میگوید که داروهای مورد نیاز برای مداوای این بیماری در افغانستان وجود دارد.
اما به گفته وی، زمانی که وضعیت بیماری از تداوی عادی خارج میشود و بیماری به صفحه آخر خود میرسد نیاز به تعویض کبد است که این بخش از تداوی در افغانستان امکان ندارد.
دکتر معروفی نیز تایید میکند که امروزه شمار زیادی از بیماران هپاتیت برای مداوای بیماری شان به خارج از افغانستان سفر می کنند.
تلاش وزارت بهداشت برای مبارزه با تهدید هپاتیت
رئیس بیماریهای واگیردار در افغانستان میگوید که بیماری هپاتیت یک معضله عادی نیست، بلکه یک تهدید است.
او میگوید که وزارت بهداشت برای مقابله با این بیماری واکسن آن را شامل دورههای واکسن کودکان کرده و در صورت خواست بزرگسالان در اختیار آنها نیز قرار میدهد.
او همچنان از تهیه و ترتیب رهنمودی برای اجرای برنامههای آگاهی دهی به مردم یاد کرده و میگوید که این رهنمود به رهبری وزارت پیشنهاد شده است.
آقای معروف میگوید که وزارت بهداشت برای بلند بردن ظرفیت کارمندان صحی که در بخش مداوای این بیماری کار میکنند نیز برنامههایی روی دست دارد.
"هپاتیت این است، آن را بشناسید و با آن مقابله کنید!"
آقای معروفی میگوید که بیماری هپاتیت تنها در افغانستان نه، بلکه در جهان به یک تهدید تبدیل شده است.
به گفته او، حدود دو میلیارد نفر در سراسر جهان به یکی از انواع بیماری هپاتیت مبتلا هستند.
سازمان جهانی بهداشت (WHO) در گزارش جدید خود به مناسبت "روز جهانی هپاتیت" با شعار "هپاتیت این است، آن را بشناسید و با آن مقابله کنید!" اعلام کرده که این بیماری سالانه جان ۱.۴ میلیون نفر را در سراسر جهان میگیرد.
این سازمان از دولتها خواسته که تلاشهایشان را برای مقابله با بیماری هپاتیت افزایش دهند.
ما نه طرفدار تروریسم هستیم و نه از هیچ تروریستی حمایت می کنیم. ملت ایران از تروریست ها ضربه خورده و از آنها متنفر است